Różnicowe zabezpieczenie szyn zbiorczych ZSZ-7

Urządzenie przeznaczone dla niewielkich, jednosystemowych, sekcjonowanych rozdzielni 110 kV.

Zastosowanie

Zabezpieczenie typu ZSZ-7 przeznaczone jest dla niewielkich, jednosystemowych, sekcjonowanych rozdzielni 110 kV, o rozmiarze nie większym niż 7 pól (również wszystkie rozdzielnie w układach H). Zabezpieczenie obejmuje strefą działania szyny zbiorcze, odłączniki szynowe i wyłączniki. Granicą działania jest miejsce zainstalowania przekładników prądowych.
Różnicowe zabezpieczenie szyn zbiorczych ZSZ ma jak najszybciej zlokalizować zwarcie w obrębie szyn zbiorczych rozdzielni
i niezwłocznie, selektywnie je wyłączyć.

Urządzenie przystosowane jest do zastosowania dla różnych schematów stacji energetycznych:

  • rozdzielnia jednosystemowa, sekcjonowana odłącznikiem,
  • rozdzielnia jednosystemowa, sekcjonowana wyłącznikiem – bez przekładnika prądowego,
  • rozdzielnia jednosystemowa, sekcjonowana wyłącznikiem – z przekładnikiem prądowym

Charakterystyka

  • jedno uniwersalne urządzenie przeznaczone jest dla wszystkich możliwych układów rozdzielni do siedmiu pól
  • dodatkowe wyposażenie w układ rezerwowania wyłączników
  • dwa kryteria stanu położenia wyłącznika: prądowe, wyłącznikowe
  • dwa niezależne wejścia pobudzające LRW: od zabezpieczeń których działaniu towarzyszy wzrost prądu oraz od zabezpieczeń, których działaniu nie towarzyszy wzrost prądu,
  • trzy obwody wyłączające (zastosowano zestyk ‘’mocny’’ umożliwiający przerwanie prądu cewki wyłącznika),
  • badanie drożności w trzech obwodach wyłączających dla każdego pola,
  • jednobitowe lub dwubitowe odwzorowanie wyłączników,
  • konfiguracja i zmiana nastaw realizowana jest za pomocą komputera przenośnego,
  • możliwość współpracy z przekładnikami jedno lub pięcio amperowymi
  • rejestrator zakłóceń (rejestrowane są wszystkie prądy wraz z prądem zerowym Io), rejestracje zapisane są w plikach w standardzie COMTRADE
  • oprogramowanie ENAP

Budowa

Płyta czołowa wyposażona jest w trzy przełączniki do:

  • blokowania układu pobudzenia LRW
  • blokowania różnicowego zabezpieczenia szyn ZSZ
  • blokowania wyłączenia od ZSZ i LRW (działanie na sygnalizację)

Urządzenie wyposażone jest w dwukolorowe diody sygnalizacyjne LED 8[mm]. Standardowo diody zostały przypisane do poniższych sygnałów:

  • pobudzenie LRW zablokowane – ustawiono LED żółta
  • różnicowe zabezpieczenie ZSZ zablokowane – ustawiono LED żółta
  • wyłączenie od ZSZ i LRW zablokowane – ustawiono LED żółta
  • błędne odwzorowanie wyłączników – ustawiono LED żółta
  • działanie w 1 stopniu T1 (sek 1 lub 2) – ustawiono LED czerwona
  • działanie w 2 stopniu T2 (sek 1) – ustawiono LED czerwona
  • działanie w 2 stopniu T2 (sek 2) – ustawiono LED czerwona
  • wyłączenie uzupełniające od LRW – ustawiono LED czerwona
  • pobudzenie LRW kryterium PJ – ustawiono LED żółta
  • pobudzenie LRW kryterium PW – ustawiono LED żółta
  • trwałe pobudzenie LRW – ustawiono LED żółta
  • trwałe pobudzenie ZSZ – ustawiono LED żółta
  • zanik napięcia zasilania w obwodzie 1 – ustawiono LED żółta
  • zanik napięcia zasilania w obwodzie 2 – ustawiono LED żółta
  • ciągłość obwodów wyłączających sekcja 1 – ustawiono LED żółta
  • ciągłość obwodów wyłączających sekcja 2 – ustawiono LED żółta
  • pobudzenie członu mierzącego ZSZ SUMA – ustawiono LED żółta
  • działanie ZSZ SUMA – ustawiono LED czerwona
  • pobudzenie członu mierzącego ZSZ sekcja 1 – ustawiono LED żółta
  • działanie ZSZ sekcja 1 – ustawiono LED czerwona
  • pobudzenie członu mierzącego ZSZ sekcja 2 – ustawiono LED żółta
  • działanie ZSZ sekcja 2 – ustawiono LED czerwona

Na życzenie klienta możliwe jest wprowadzenie innych dodatkowych sygnałów na sygnalizację optyczną, oraz istnieje możliwość wyboru koloru diody LED.

Urządzenie wyposażone jest w wyświetlacz LCD z panelem dotykowym. Na wyświetlaczu znajduje się synoptyka rozdzielni. Synoptyka wyposażona została dodatkowo w sygnały zakłóceniowe, które ostrzegają o zagrożeniu lub działaniu. Dla każdego wyłącznika pojawiają się dodatkowo sygnały
IW – impuls wyłączający pole
UW – uszkodzony wyłącznik
ZO – błędne odwzorowanie wyłącznika
Na – drożność obwodów wyłączających
TP – trwałe pobudzenie

Wybierając dowolne pole możliwy jest podgląd nastaw czasów i prądów.

>
Rys. 1 Widok urządzenia ZSZ-7 od frontu

Na kolejnym rysunku przedstawiono wygląd urządzenia od strony złącz. Opis znaczenia poszczególnych wejść i wyjść znajdą Państwo w dokumentacji techniczno- ruchowej.

Rys. 2 Widok urządzenia od strony złącz

Rejestrator zdarzeń

Urządzenie wyposażone jest w 6 portów komunikacyjnych.
– port USB – protokół firmowy EN-1 (standard)
– port RS 232 – protokół firmowy EN-1- łącze radiowe bloototh / ethernet – opcja
– port RS 232 do synchronizacji czasu GPS – opcja
– port światłowodowy ST – komunikacja z systemem nadzoru IEC 870-5-103 (standard)
– port światłowodowy ST – komunikacja z systemem nadzoru IEC 870-5-103 (standard)
– port światłowodowy ST – konfiguracja urządzenia – protokół EN-1 (standard)

Standartowo urządzenie wyposażone jest w trzy porty światłowodowe i kanał USB. Dodatkowo koncentrator może być wyposażony w:
– moduł synchronizacji GPS
– moduł komunikacji Bluetooth
– moduł do komunikacji prze Ethernet
– moduł powiadomienia GSM
– możliwe wprowadzenie dodatkowego modułu z systemem operacyjnym, (wysyłanie poczty, generowanie strony www, synchronizacja z serwerem czasu).

Zasada działania

Zabezpieczenie szyn zbiorczych ZSZ-7 wyposażone jest w kilka algorytmów pomiarowych:
– algorytm różnicowo prądowy sekcji 1
– algorytm porównawczo fazowy sekcji 1
– algorytm różnicowo prądowy sekcji 2
– algorytm porównawczo fazowy sekcji 2
– algorytm różnicowo prądowy sekcji 1 i 2 (suma)
– algorytm porównawczo fazowy sekcji 1 i 2 (suma)

>Pobudzenie algorytmów sekcji i sumy powoduje zadziałanie zabezpieczenia i wyłączenie zwarcia w tylko tej sekcji, na której zaistniało zwarcie. Dodatkowo urządzenie posiada dodatkowe algorytmy związane z wyłączeniem drugiego końca linii lub tranformatora. Jeżeli zwarcie nastąpi w polu liniowym pomiędzy wyłącznikiem, a przekładnikiem prądowym to mamy do czynienia ze zwarciem w strefie martwej. Działa wtedy zabezpieczenie szyn wyłączając odpowiednią sekcję. Następnie po stwierdzeniu, że wyłącznik jest otwarty, a prąd dalej płynie to po nastawionym czasie np. 100ms następuje wysłanie impulsu na wyłącz drugi koniec linii np. łączem radiowym lub w.cz. (wyłączenie drugiego końca linii nazywamy wyłączeniem uzupełniającym).
Urządzenie posiada również algorytmy związane z wykryciem zwarcia między wyłącznikiem, a przekładnikiem prądowym w polu łącznika szyn. Jeżeli wyłącznik w polu łącznika szyn jest otwarty (rys.3), a prąd dalej płynie przez przekładnik to po czasie np. 100ms nastąpi wyłączenie sekcji 1.
Jeżeli w polu sprzęgła brak przekładnika prądowego to cały czas pracuje algorytm sumy, który decyduje o wyłączeniu wyłącznika w łączniku szyn. Po wyłączeniu łącznika szyn uaktywniają się algorytmy sekcyjne, które decydują o lokalizacji zwarcia w obrębie swojej strefy.

>Rejestrator zakłóceń rejestruje przebiegi prądów we wszystkich fazach L1, L2, L3, oraz dodatkowo rejestrowany jest prąd w przewodzie zerowym Io. Rejestrator wyzwala się sam z kryterium nadmiarowo prądowego. Kryterium prądowe ustawia się programowo. Prądy rejestrowane są we wszystkich polach wyposażonych w przekładnik prądowy. Obwody prądowe przystosowane są do prądu znamionowego 1A lub 5A. Pliki z przebiegami prądów przechowywane są na wewnętrznym serwerze urządzenia. Pliki można pobrać poprzez złącze USB lub łącze Ethernet.

UKŁAD AUTOMATYKI REZERWOWANIA WYŁĄCZNIKÓW LRW

Zabezpieczenie ZSZ-7 wyposażone jest standardowo w układ automatyki rezerwowania wyłączników LRW. Automatyka przeznaczona jest dla rozdzielni 110 kV z jednym systemem szyn zbiorczych. Na dowolnym polu może znajdować się łącznik szyn. Może on pracować, jako wyłącznik lub jako odłącznik. Automatyka LRW przewidziana jest dla rozdzielni do 7 pól z dowolną liczbą łączników.

Automatyka LRW ma szybko i selektywnie otworzyć wyłączniki tylko tych pól, które biorą udział w prądach zwarciowych podczas awarii wyłącznika. W przypadku zadziałania zabezpieczeń linii i awarii wyłącznika po nastawionym czasie T1 wysyłany zostanie impuls wyłączający na obie cewki uszkodzonego wyłącznika. Przy dalszym braku wyłączenia po czasie T2 zostaną wyłączone wyłączniki przyporządkowane do tego samego systemu szyn zbiorczych. Możliwe jest również wyłączenie drugiego końca linii lub transformatora w polu, w którym wystąpiło uszkodzenie wyłącznika (tzw. wyłączenie uzupełniające).

Podczas działania zabezpieczeń wysłany zostaje impuls na wyłączenie wyłącznika (tzw. TRIP) i jednocześnie wysłane zostaje pobudzenie do automatyki LRW. Gdy wyłącznik jest sprawny otwiera się w czasie od 50-100 [ms]. Otwarcie wyłącznika powinno nastąpić przed upływem czasu T1. Jeżeli wyłącznik zawiedzie i nie otworzy się, to po czasie T1 układ LRW generuje ponowny impuls wyłączający na obie cewki (tzw. RETRIP). Jeżeli w czasie retripu wyłącznik:

  • otworzy się – to znika pobudzenie od zabezpieczeń, a tym samym pobudzenie LRW.
  • nie otworzy się to po czasie T2 układ automatyki LRW wyłącza tylko te pola, które należą do tego samego systemu szyn zbiorczych (tzw. TRIP-LRW).

Układ automatyki LRW do stwierdzenia czy wyłącznik jest zamknięty czy otwarty wykorzystuje dwa kryteria:

  • prądowe nastawialne od 0,05I/In do 2I/In (5%In do 200%In). Jeżeli prąd płynie powyżej nastawy, to dla logiki działania oznacza to, że wyłącznik jest zamknięty.
  • wyłącznikowe. Za pomocą zestyków pomocniczych wyłącznika wprowadzamy dwubitowo informację o stanie wyłącznika.

Stwierdza się, że wyłącznik jest zamknięty bądź otwarty na podstawie wejść binarnych:

  • 1.0 – wyłącznik zamknięty
  • 0.1 – wyłącznik otwarty
  • 0.0 – uszkodzenie ZO (złe odwzorowanie – stan wyłącznika zapamiętany w pamięci LRW)
  • 1.1 – uszkodzenie ZO (złe odwzorowanie – wyłącznik zamknięty)
  • (na życzenie klienta dopuszcza się odwzorowanie jedno bitowe dla wybranych wyłączników).

Urządzenie wyposażone jest dodatkowo w układ kontroli drożności obwodów wyłączających w obu obwodach wyłączających Na11, Na12 (tzw. nakładki). Kontrola wykonana jest za pomocą wejść binarnych. Polega na badaniu minusa cewki wyłącznika. Wymusza się mały prąd 10mA w obwodach wyłączających i bada się jego przepływ. Zanik tego prądu jest sygnalizowany i oznacza brak drożności obwodów wyłączających. Dodatkowo urządzenie jest wyposażone w zestyki umożliwiające wyłączenie drugiego końca linii np. poprzez łącze w. cz. lub światłowód. Wyłączenie generowane jest dla pola, w którym stwierdzono uszkodzenie wyłącznika. Impuls wyłączenia uzupełniającego pojawia się standardowo po czasie T2 (Na życzenie klienta programowo można zmienić tak by pojawiał się po czasie T1).

Urządzenie zostało wyposażone w przekaźniki sygnalizacyjne i w przekaźniki służące do pobudzania rejestratora zakłóceń. Na specjalne zamówienie, można wykonać trzy obwody wyłączające i wyposażyć urządzenie w trzy układy kontroli drożności obwodów wyłączających Na11, Na12, Na13. W takim przypadku wyłącznik powinien być wyposażony w trzy cewki wyłączające.

Dane techniczne

Napięcie zasilające
Napięcie zasilające UPN 2 x 220VDC
Napięcie wejść binarnych 220VDC
Pobór mocy w obwodach zasilania < 60W
Dopuszczalny zakres zmian napięć pomocniczych 0,8 … 1,1 UN
Wejścia prądowe
Prąd znamionowy JN 1A lub 5A
Częstotliwość znamionowa 50 Hz
Obciążalność trwała obwodów prądowych 2JN
Wytrzymałość cieplna obwodów prądowych 100JN; 1s
Pobór mocy obwodów prądowych 0,2VA/f
Zakres nastawień prądu rozruchowego przekaźników
prądowych dla autom. LRW
0,1-2,0 J/JN (co 0,05 J/JN)
Współczynnik powrotu przekaźników prądowych 0,99
Czas powrotu przekaźników prądowych 12ms
Czas zadziałania ZSZ max 20ms
Zakres nastawień członów zwłocznych 50 … 500ms (co 2ms)
Ilość obwodów wyłączających 2-3 na pole
Przekaźniki wyłączające
Zdolność łączeniowe zestyków załączanie 5A DC
wyłączenie 3A DC3
A dla L/R=40 ms
Izolacja Optyczna
Karty wejść
Napięcie wejściowe UWES 220VDC
Pobór mocy przez obwody wejść, prób i kasowania 0,3W / wejście
Wymiary Kaseta Euro 19”/3U/240mm
483mm x 132,5mm x 294mm
Wytrzymałość elektryczna izolacji 2kV – 50Hz – 1min.
Protokół komunikacyjny IEC-870-5-103
Rejestrator Wewnętrzny, 45000 zdarzenia
Wilgotność otoczenia 85%
Temperatura pracy Od -5oC do 40oC
Masa 12kg

W urządzeniu istnieje możliwość zastosowania modułu IEC-61850 za dodatkową opłatą, co należy ująć zamówieniu.

Do pobrania:

DTR ZSZ-7

DEKLARACJA ZGODNOŚCI

* Serwis

Urządzenia wyprodukowane przez firmę Energoaparatura S.A. objęte są standardowo dwuletnim okresem gwarancyjnym.
Serwis gwarancyjny oraz pogwarancyjny wykonywany jest w siedzibie firmy Energoaparatura S.A. w Katowicach.

*Postępowanie ze zużytym sprzętem elektronicznym

Zgodnie z ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495) zużyty produkt należy zwrócić firmie Energoaparatura S.A. lub oddać firmie zajmującej się utylizacją odpadów elektronicznych.